Thể dục và phát triển bộ não

Bìa của tạp chí Time chuyên đề đặc biệt về khoa học thể dục xác định với tiêu đề ‘ Khoa học thể dục - khỏe hơn, trẻ hơn, và thông minh hơn’. Thể dục giúp cơ bắp mạnh mẽ hơn, ngủ ngon hơn, tim và phổi khỏe hơn, quản lý cân nặng tốt hơn, lão hóa chậm hơn và có khả năng ngăn chặn nhiều bệnh tật. Đây là những điều hầu hết ai cũng biết. Do đó tập thể dục giúp khỏe hơn và trẻ hơn thì không có gì tranh cãi.

TẬP THỂ DỤC GIÚP THÔNG MINH HƠN. HMMMM ĐIỀU NAY KHÓ TIN, ĐÚNG KHÔNG?

Đây là tóm tắt một số nghiên cứu khoa học tiêu biểu xác minh việc tập thể dục giúp não bộ phát triển tốt hơn:

1) Chỉ cần tập thể dục 30 phút như chạy, bơi, đạp xe, tennis, nhảy dây làm tăng nhịp tim có thể tăng cường khả năng tập trung hơn hai giờ sau đó. Khả năng tập trung là hoạt động của phần não trước (sau trán) dùng để suy nghĩ cấp cao như phân tích, lên kế hoạch, ra quyết định, v.v. Vì lý do này các nhà thần kinh học cho rằng tập thể dục vào buổi sáng sớm là tốt nhất. [1]

2) Thí nghiệm trên chuột và người cho thấy tập thể dục giúp tạo tế bào mới ở vùng Hippocampus (Hồi hải mã) trung tâm xử lý thông tin để lưu vào bộ nhớ. Điều này có nghĩa tập thể dục sẽ giúp xử lý thông tin và lưu trữ thông tin tốt hơn.

3) Thí nghiệm thần kinh học cũng cho thấy tập thể dục giúp các kết nối giữa các sợi nơron trong khu vực hồi hải mã mạnh mẽ hơn và từ đó việc truyền tải và xử lý tín hiệu trong khu vực này nhanh và hiệu quả hơn. [3]

4) Tập thể dục tăng cường khả năng học và đặc biệt là xóa học và học lại trong quá trình học – xóa học – học lại. [4]

5) Tậpthể dục tăng cường khả năng phản ứng của cơ bắp [5] thí dụ phản xạ chụp ly cafe trước khi rơi xuống đất.

6) NCKH cho thấy kích cỡ hồi hải mã nhỏ hơn và hình dạng méo mó hơn bình thường ở những người bị các chứng bệnh tâm thần như trầm cảm, lo lắng và tâm thần phân liệt. Các thí nghiệm nêu ở trên cho thấy việc tập thể dục tạo tế bào mới trong vùng não này và điều này lý giải tại sao việc tập thể dục cải thiện các chứng bệnh tâm thần. [6]

7) Một nghiên cứu khoa học dài hạng trên 1462 phụ nữ trung niên ở Thụy Điển. Sau 44 năm phụ nữ trong nhóm sức khỏe tốt được chọn lọc bởi một kiểm tra sức khỏe thể dục thì có xác suất 90% thấp hơn bị mắc các bệnh về trí nhớ như chứng loạn trí. Chẳng những thế họ còn có sức khỏe về trí nhớ trẻ hơn 10 tuổi so với nhóm người có sức khỏe trung bình và kém. [7]

Kết quả của những nghiên cứu trên cho thấy việc tập thể dục là cần thiết chẳng những cho sức khỏe thể chất mà còn cho sức khỏe tinh thần và phát triển não bộ. Một số kết quả này cũng được nêu trong hai videos đính kèm [8,9]. Những kiến thức này cho thấy tương tác giữa mind và body là tương tác hai chiều chứ không chỉ một chiều từ mind (não) đến body (cơ thể). Đây chính là lợi thế của việc tập các môn thể dục mind-body như KiDao.

Tuy nhiên tỷ lệ người lớn tập thể dục thường xuyên thường khá thấp đặc biệt ở các nước đang phát triển như Việt Nam. Lý do vì họ quá bận rộn với những công việc khác nên không thể sắp xếp thời gian. Ông Nội tôi cũng từng đề cập văn hóa ‘Khi bệnh thì mới lo uống thuốc’ còn khi không bệnh thì không nghĩ gì về việc chăm sóc sức khỏe của mình. Thêm nữa tâm lý chung kể cả tôi, chúng ta thường không giá trị những gì mà chúng ta đang có cho đến khi mất chúng. Chỉ khi bác sĩ bảo tôi ‘Kết quả xét nghiệm cho thấy anh bị tiểu đường loại 2 và phải uống thuốc suốt đời, huyết áp anh hiện tại khá cao. Với lịch sử sức khỏe của ba mẹ anh, anh có nguy cơ đột quỵ bất kỳ lúc nào!’ Lúc đó tôi mới thật sự quan tâm đến sức khỏe của mình.

Thêm nữa, tôi thấy phụ huynh các trẻ em học sinh các cấp ở Việt Nam thường cho con em mình đi học thêm và hầu như ít có thời gian cho các hoạt động thể thao hay giải trí.

Hy vọng bài viết này giúp các bạn có cái nhìn khác hơn về việc tập thể dục. Các lãnh đạo tổ chức cũng có thể suy nghĩ việc cho nhân viên nghỉ giải lao tập thể dục 15-20 phút để tăng hiệu suất làm việc. Các nhà lãnh đạo các trường cũng có thể suy nghĩ khả năng cho học sinh tập thể dục 15-20 phút trước khi vào học thì khả năng tập trung và tiếp thu của học sinh cao hơn.

Nguồn: GS Trương Nguyện Thành

References:
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5928534/
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4565723/
[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29408274/
[4] https://www.sciencedirect.com/.../abs/pii/S0306453021002298
[5]https://minds.wisconsin.edu/.../The%20Effect%20of...?
[6] https://www.smithsonianmag.com/.../how-exercise-boosts.../
[7] https://www.alzforum.org/.../44-year-study-ties-midlife...
[8] https://www.ted.com/.../wendy_suzuki_the_brain_changing...
[9] https://hubermanlab.com/dr-wendy-suzuki-boost-attention.../